Τα αποτελέσματα των πυρηνικών εκρήξεων

Άνθρωποι και ζώα που αιμορραγούν γιατί δεν έχουν δέρμα, άνθρωποι που υποφέρουν από φρικτούς πόνους στο στομάχι και τα έντερα, που περιφέρονται μέσα σε συντρίμμια, μέσα σε στάχτες, κόκαλα και απανθρακωμένα πτώματα και που παντού βλέπουν τεράστιες πυρκαγιές, αυτό είναι το σκηνικό που ξεπροβάλλει αμέσως μετά από μια πυρηνική έκρηξη.

Βασισμένο στο βιβλίο “Οι Επτά Σάλπιγγες της Αποκάλυψης”

Η σημερινή πυρηνική τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να κατασκευάσει πυρηνικές βόμβες με ποικιλία αποτελεσμάτων. Βόμβες που σκοτώνουν με αργό ή γρήγορο θάνατο, βόμβες που έχουν μεγάλη εκρηκτική ισχύ ώστε να καταστρέψουν τα κτίρια σε μεγάλη έκταση, βόμβες που ελκύουν μεγάλες ποσότητες πυρηνικών ακτινοβολιών ώστε να πεθαίνουν οι άνθρωποι σε μεγάλη απόσταση από την έκρηξη, αλλά που οι καταστροφές των κτιρίων είναι περιορισμένες. Μερικές διαφημίζονται σαν βόμβες καθαρές και ηθικές γιατί σκοτώνουν μόνο τους ανθρώπους. Παρά το ότι η ποικιλία είναι μεγάλη, τα φυσικά και βιολογικά αποτελέσματα μιας πυρηνικής έκρηξης είναι τα ίδια.

Αρχικά ακούστε τα τιτάνια στρώματα αέρα που μετακινούνται με ασύλληπτες ταχύτητες. Απομακρυσμένη επιχειρησιακή ρίψη πυρηνικής βόμβας. pic.twitter.com/qJlYcLsYnz

— ☦ Πίγκος ο 3ος 🇬🇷 (@newsgreecegr) June 16, 2022

Τα φαινόμενα που συμβαίνουν σε μια πυρηνική έκρηξη ενός μεγατόνου που γίνεται κοντά στην επιφάνεια του εδάφους

2 δευτερόλεπτα μετά την πυροδότηση μιας πυρηνικής βόμβας στην επιφάνεια του εδάφους, εμφανίζεται μια εκτυφλωτική πύρινη σφαίρα, μια μπάλα φωτιάς δηλαδή που η ακτίνα της αναπτύσσεται συνεχώς. Η αρχική θερμοκρασία της μετριέται σε εκατομμύρια βαθμούς. Ταυτόχρονα εμφανίζεται το πρωτεύον κρουστικό κύμα (Σχ. 1α).

4,6 δευτερόλεπτα μετά από την έκρηξη το κρουστικό κύμα κτυπά στο έδαφος και ανακλάται.

11 δευτερόλεπτα αργότερα, αρχίζουν να φυσούν άνεμοι με ταχύτητα 300 χιλιομέτρων την ώρα, ενώ το μέτωπο του κρουστικού κύματος προχωρά και βρίσκεται σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από το σημείο της έκρηξης (Σχ. 1β).

Σε 15 δευτερόλεπτα η πύρινη σφαίρα που έχει μεγαλώσει αρκετά ώστε η διάμετρος της φτάνει τα 3 χιλιόμετρα, αρχίζει να ανέρχεται· η θερμοκρασία της έχει κατέβει σε μερικές χιλιάδες βαθμούς (Σχ. 1γ).

Σε 37 δευτερόλεπτα, το μέτωπο του κρουστικού κύματος βρίσκεται σε απόσταση 15 χιλιομέτρων, ενώ άνεμοι φυσούν από την περιφέρεια προς το κέντρο της έκρηξης, με ταχύτητα 650 χιλιομέτρων την ώρα (Σχ. 1δ).

110 δευτερόλεπτα μετά την έκρηξη η ανερχόμενη πύρινη σφαίρα αρχίζει να αναπτύσσεται σε όγκο και να ψύχεται, ενώ οι αέριες μάζες που ανέρχονται προκαλούν αέρια ρεύματα ταχύτητας 450 χιλιομέτρων την ώρα. Από αυτή τη στιγμή η ραδιενεργός σκόνη αρχίζει να σχηματίζει το ραδιενεργό νέφος, το οποίο παρασύρεται από τις ανερχόμενες αέριες μάζες (Σχ. 1ε).

 

Μια πυρηνική έκρηξη συνοδεύεται πάντοτε με την έκλυση μεγάλων ποσοτήτων ραδιενέργειας και ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας όλου του φάσματος.

Από την παραπάνω περιγραφή μιας πυρηνικής έκρηξης βγαίνει το συμπέρασμα ότι η δράση μιας πυρηνικής βόμβας οφείλεται:

1. Στο κρουστικό κύμα και τους ισχυρούς ανέμους.
2. Στην πύρινη σφαίρα φωτιάς.
3. Στην αστραπή της θερμικής και ορατής ακτινοβολίας.
4. Στην ραδιενέργεια.
5. Στον ηλεκτρομαγνητικό παλμό.

Πριν προχωρήσουμε στην εξέταση των πέντε αυτών παραγόντων, είναι σκόπιμο να δούμε τη φυσική προέλευση των φαινομένων που δημιουργούνται με την πυρηνική έκρηξη.

Η φυσική των φαινομένων μιας πυρηνικής έκρηξης

Οι πυρήνες, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια που προέρχονται από τις πυρηνικές αντιδράσεις οι οποίες συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της πυρηνικής έκρηξης κινούνται με πολύ μεγάλες ταχύτητες. Η κινητική τους ενέργεια ανέρχεται σε πολλά μεγαηλεκτρονικά βολτ (MeV). Τα σωμάτια αυτά στην πορεία τους συγκρούονται με τα μόρια του αέρα, στα οποία μεταφέρεται μέρος της ενέργειας τους. Έτσι, τα μόρια του αέρα διασπώνται σε ιονισμένα άτομα που κινούνται με μεγάλες ταχύτητες. Συνέπεια αυτής της κατάστασης είναι η ανάπτυξη υψηλότατης θερμοκρασίας, που ανέρχεται σε εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου.

…αμέσως μετά την έκρηξη εκπέμπεται, για μικρό χρονικό διάστημα, έντονο φως υπό τύπον αστραπής.

Οι παντός είδους ακτινοβολίες της πυρηνικής έκρηξης προκαλούν ηλεκτρονικές διεγέρσεις των ατόμων και των μορίων, ώστε να εκπέμπονται σε κάθε είδους ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες, συμπεριλαμβανομένων και αυτών του ορατού φάσματος. Γι’ αυτό το λόγο αμέσως μετά την έκρηξη εκπέμπεται, για μικρό χρονικό διάστημα, έντονο φως υπό τύπον αστραπής.

Η πύρινη σφαίρα του αέρα, δηλαδή η μάζα του αέρα που η θερμοκρασία της είναι εκατομμύρια βαθμοί, έχει τεράστια πίεση. Η πίεση αυτή δημιουργείται σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Η απότομη, όμως, μεταβολή της πίεσης του αέρα σε μια μικρή περιοχή, έχει ως συνέπεια τη δημιουργία κρουστικού (ή εκρηκτικού) κύματος. Παρόμοιο κύμα δημιουργείται με την έκρηξη του δυναμίτη ή άλλης χημικής εκρηκτικής ύλης.

Η θερμή μάζα του αέρα δεν μένει στάσιμη. Ο όγκος της αυξάνει συνεχώς, μέχρις ότου η θερμοκρασία της φτάσει σε μερικές χιλιάδες βαθμούς, οπότε αρχίζει να ανέρχεται. Η πύρινη σφαίρα δεν είναι μια μάζα αέρα υψηλής θερμοκρασίας, που είναι απομονωμένη από την υπόλοιπη ατμόσφαιρα με στεγανά τοιχώματα. Βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τον υπόλοιπο αέρα και έτσι έχουμε ροή αερίων μαζών από το κέντρο προς τα έξω. Η ροή αυτή έχει ως συνέπεια τη δημιουργία ισχυρών ανέμων. Όταν η πύρινη σφαίρα αρχίσει να ανέρχεται, η ροή των αερίων μαζών είναι από την περιφέρεια προς το κέντρο με ανοδική κατεύθυνση στην περιοχή γύρω από το κέντρο της έκρηξης. Αυτό συμβαίνει λόγω του “κενού” που δημιουργείται όταν ανέρχεται η πύρινη σφαίρα.

Τα ανοδικά ρεύματα αέρα συμπαρασύρουν τα διάφορα υλικά του εδάφους που είναι ήδη ραδιενεργά και έτσι σχηματίζεται το ραδιενεργό νέφος. Το νέφος αυτό ανέρχεται συνεχώς μέχρις ότου ψυχθεί, οπότε τα πιο βαριά σώματα που περιέχει (π.χ. κόκκοι άμμου), πέφτουν στο έδαφος σαν βροχή. Οι κόκκοι αυτοί της άμμου είναι ραδιενεργοί.

Τα νετρόνια και οι ακτίνες γ, που παράγονται από την πυρηνική έκρηξη και τις μετέπειτα διεργασίες, έχουν πολύ μεγάλη εμβέλεια. Συνέπεια αυτού του γεγονότος είναι η ύπαρξη πυρηνικής ακτινοβολίας σε μεγάλες αποστάσεις από το σημείο της έκρηξης. Τα νετρόνια, όταν χτυπήσουν στο έδαφος, το καθιστούν ραδιενεργό. Το ίδιο συμβαίνει με τον αέρα, όπου το άζωτο μετατρέπεται σε ραδιενεργό άνθρακα 14, με διάρκεια ημιζωής 5.730 χρόνια.

Το κρουστικό κύμα είναι δισεκατομμύρια φορές ισχυρότερο από ότι το κύμα που προκαλεί ένα κιλό της πιο ισχυρής εκρηκτικής ύλης.

Το κρουστικό κύμα

Το κρουστικό ή εκρηκτικό κύμα υπερπίεσης που προέρχεται από μια πυρηνική έκρηξη ταξιδεύει περίπου με την ταχύτητα του ήχου και προκαλεί καταστροφές, όπως τα κρουστικά κύματα που προέρχονται από την έκρηξη των χημικών εκρηκτικών υλών. Η διαφορά είναι ότι αυτό το κρουστικό κύμα είναι δισεκατομμύρια φορές ισχυρότερο από ότι το κύμα που προκαλεί ένα κιλό της πιο ισχυρής εκρηκτικής ύλης και συνοδεύεται με ανέμους ταχύτητας περίπου 300 χιλιομέτρων την ώρα. Για να δούμε την ισχύ αυτού του εκρηκτικού κύματος, αρκεί να αναφέρουμε ότι 4 τόνοι τρινιτροτολουόλης (ΤΝΤ) είναι αρκετοί για να τινάξουν το λόφο του Λυκαβηττού στη θάλασσα. Η πυρηνική βόμβα του ενός κιλοτόνου ισοδυναμεί με την ισχύ 1.000 τόνων ΤΝΤ. Ένας μεγατόνος αντιστοιχεί σε ένα εκατομμύριο τόνους ΤΝΤ. Η βόμβα που ρίχτηκε στο Ναγκασάκι ισοδυναμούσε με 20.000 τόνους ΤΝΤ.

Για μια βόμβα ενός μεγατόνου, τα περισσότερα κτίρια καταρρέουν σε ακτίνα 8 χιλιομέτρων από το σημείο της έκρηξης…

Η καταστροφή των κτιρίων

Η υπερπίεση που ασκείται  πάνω στις οικοδομές από το κρουστικό κύμα είναι τόσο μεγάλη, ώστε προκαλεί ολοκληρωτική κατάρρευση τους ακόμη και σε μεγάλες αποστάσεις από το σημείο της έκρηξης. Πιο επιρρεπείς για κατάρρευση είναι οι τοίχοι που βρίσκονται κάθετα στη διεύθυνση διάδοσης του κύματος. Αν υπάρχουν πόρτες ανοιχτές ή έχουν ανοίξει εξαιτίας του κρουστικού κύματος, η πίεση μέσα στο κτίριο αυξάνεται, οπότε μετά το πέρασμα του κύματος μέσα στο κτίριο υπάρχει υπερπίεση, που έχει ως αποτέλεσμα την κατάρρευση της οικοδομής με τους τοίχους πεσμένους προς τα έξω. Για μια βόμβα ενός μεγατόνου, τα περισσότερα κτίρια καταρρέουν σε ακτίνα 8 χιλιομέτρων από το σημείο της έκρηξης ή, πιο απλά, μια τέτοια βόμβα θα μπορούσε να ισοπεδώσει όλη την Αθήνα και τον Πειραιά με τους δήμους που τους περιβάλλουν. Μια βόμβα 10 μεγατόνων ΤΝΤ έχει την ικανότητα να προκαλέσει καταστροφές σε ακτίνα 16 χιλιομέτρων.

Πως πεθαίνουν οι άνθρωποι

Η δύναμη του κρουστικού κύματος μπορεί να προκαλέσει θραύση των οστών. Όμως, οι άνθρωποι που θα βρίσκονται στην περιοχή δράσης του κρουστικού κύματος κινδυνεύουν περισσότερο να σκοτωθούν από την κατάρρευση κτιρίων ή τις πυρκαγιές που προκαλούνται κ.λπ.

Οι άνεμοι που συνοδεύουν το κρουστικό κύμα είναι τόσο ισχυροί, ώστε τα δέντρα που βρίσκονται στην περιοχή της μεγάλης καταστροφής ξεριζώνονται ή σπάζουν. Τα διάφορα αντικείμενα που δεν είναι γερά στερεωμένα στο έδαφος παρασύρονται από την ισχύ του ανέμου. Είναι πολύ εύκολο υπ’ αυτές τις συνθήκες ακόμα και αν ένας άνθρωπος δεν καταπλακωθεί στα συντρίμμια του σπιτιού του, να σκοτωθεί από γυαλιά, ξύλα, λαμαρίνες και άλλα αντικείμενα που θα εκσφενδονιστούν με τρομακτική ταχύτητα από τους ανέμους. Η ορμή των ανέμων είναι τόσο μεγάλη που θα παρασύρει τους ανθρώπους και θα τους συντρίψει επάνω στο πρώτο στερεό εμπόδιο.

Τα τζάμια των σπιτιών σπάζουν σε απόσταση 32 και 64 χιλιομέτρων αντίστοιχα από το σημείο έκρηξης.

Η ακτίνα της μεγάλης καταστροφής από τους ανέμους ανέρχεται στα 16 χιλιόμετρα για βόμβες ισχύος ενός μεγατόνου και στα 32 χιλιόμετρα για βόμβες 10 μεγατόνων. Τα τζάμια των σπιτιών σπάζουν σε απόσταση 32 και 64 χιλιομέτρων αντίστοιχα από το σημείο έκρηξης. Οι αποστάσεις που αναφέραμε ισχύουν για εκρήξεις που γίνονται στο βέλτιστο ύψος της έκρηξης, στο ύψος εκείνο, δηλαδή, που οι καταστροφές είναι μεγαλύτερες. Τα αποτελέσματα μιας πυρηνικής έκρηξης διαφέρουν ποσοτικά ανάλογα με το ύψος.

Ο κρατήρας

Στην κεντρική περιοχή του εδάφους κάτω από μια πυρηνική έκρηξη ανοίγεται ένας τεράστιος κρατήρας. Μέρος των υλικών του εδάφους εκτοξεύεται στην ατμόσφαιρα ενώ ένα άλλο μέρος πηγαίνει στην περιφέρεια του κρατήρα σχηματίζοντας ένα δακτύλιο αναχωμάτων. Το βάθος του κρατήρα είναι 65 μέτρα και το πλάτος εσωτερικού χείλους είναι 300 μέτρα για εκρήξεις στο βέλτιστο ύψος. Αυτά τα μεγέθη αφορούν βόμβες 1 μεγατόνου. Τα αντίστοιχα μεγέθη για βόμβες των 10 μεγατόνων είναι 130 και 600 μέτρα.

Αν η έκρηξη γίνει στην επιφάνεια του εδάφους, ο κρατήρας είναι πολύ μεγαλύτερος. Για μια τέτοια έκρηξη 15 μεγατόνων, ο κρατήρας έχει εσωτερική ακτίνα ενός χιλιομέτρου και εξωτερική 1.160 μέτρων, ενώ το ύψος των αναχωμάτων στην περιφέρεια του κρατήρα είναι 50 μέτρα. Στη δεύτερη περίπτωση το ραδιενεργό νέφος είναι εντονότερο, ενώ η έκταση των καταστροφών από το κρουστικό κύμα μικρότερη.

Εκτός από τις άμεσες καταστροφές από το κρουστικό κύμα, υπάρχουν και οι έμμεσες. Με την κατάρρευση των κτιρίων δημιουργούνται ηλεκτρικά βραχυκυκλώματα, που έχουν ως συνέπεια το ξέσπασμα πυρκαγιάς. Στο γεγονός αυτό θα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι πυρκαγιές προκαλούνται από την πύρινη σφαίρα, αλλά και από την αστραπή της θερμικής ακτινοβολίας.

Αποτελέσματα από την πύρινη σφαίρα

Η πύρινη σφαίρα που δημιουργείται από την πυρηνική έκρηξη, πριν αρχίσει να ανέρχεται, αυξάνεται συνεχώς. Μια έκρηξη βόμβας 15 μεγατόνων που γίνεται στην επιφάνεια του εδάφους 15 δευτερόλεπτα μετά την έκρηξη αποκτά ακτίνα 2,5 χιλιομέτρων.

Στην έκρηξη της Χιροσίμα, μπουλούκια ανθρώπων με το δέρμα τους να απανθρακώνεται, περιφέρονταν σαν τρελοί στους δρόμους ουρλιάζοντας από τον πόνο, μέχρι να πεθάνουν.

Η θερμική ακτινοβολία που ελκύεται στα 15 αυτά δευτερόλεπτα είναι αρκετή για να προκαλέσει ολικό έγκαυμα στο ανθρώπινο δέρμα, ακόμα και όταν ο άνθρωπος βρίσκεται μακριά από την έκρηξη. Ως συνήθως τα εγκαύματα είναι επιδερμικά λόγω της σύντομης διάρκεια της ακτινοβολίας, με συνέπεια να προσβάλλεται μόνο το εξωτερικό μέρος του σώματος.

Η ακτίνα δράσης της ακτινοβολίας αυτής είναι 16 χιλιόμετρα για βόμβες του ενός μεγατόνου και 35 χιλιόμετρα για βόμβες των 10 μεγατόνων. Οι άνθρωποι που το δέρμα τους απανθρακώνεται πεθαίνουν με φρικτούς πόνους μετά από συνεχή και ακατάσχετη αιμορραγία. Στην έκρηξη της Χιροσίμα, μπουλούκια τέτοιων ανθρώπων περιφέρονται σαν τρελοί στους δρόμους ουρλιάζοντας από τον πόνο, μέχρι να πεθάνουν.

Οι άνθρωποι που βρίσκονται μέσα στην πύρινη σφαίρα είναι οι πιο τυχεροί γιατί απανθρακώνονται η εξαερώνονται ακαριαία, αφού η θερμοκρασία της πύρινης σφαίρας ανέρχεται σε μερικές χιλιάδες βαθμούς, όπου και τα πιο δύστηκτα υλικά λιώνουν.

Το μέτωπο της πυρκαγιάς που προκαλείται από την πύρινη σφαίρα έχει έκταση αρκετών χιλιομέτρων και δεν μπορεί να φανταστεί κανείς την Πυροσβεστική να επεμβαίνει για την κατάσβεσή της…

Η κεντρική πυρκαγιά συμπληρώνεται από περιφερειακές που προκαλούνται από την αστραπή της ορατής και θερμικής ακτινοβολίας. Δηλαδή, τα παντός είδους εύφλεκτα υλικά, χαρτιά, υφάσματα, βενζίνες αυτοκινήτων κ.λπ. ανάβουν από αυτή την αστραπή. Δευτερεύουσες πυρκαγιές προκαλούνται επίσης από τα ηλεκτρικά βραχυκυκλώματα των οικοδομών που καταρρέουν. Εδώ προκύπτει το ερώτημα σχετικά με τα όρια αυτών των πυρκαγιών. Τα όρια στα οποία θα σταματήσουν αυτές οι πυρκαγιές δεν μπορούν να προβλεφθούν και αυτό αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους πονοκεφάλους των σχεδιαστών της στρατηγικής επίθεσης.

Καταιγίδες φωτιάς

Όταν η έκρηξη γίνει σε κάποιο ύψος από το έδαφος, τα αποτελέσματα της πύρινης σφαίρας δεν εκμηδενίζονται. Αντίθετα, ανάβουν πολλές ανεξάρτητες πυρκαγιές που τελικά συνενώνονται και αποτελούν μια τεράστια πυρκαγιά, που κινείται με μεγάλη ταχύτητα και η κατάσβεση της οποίας είναι αδύνατη, καθώς στο δρόμο της συναντά υλικά που δύναται να καούν. Τέτοιου είδους πυρκαγιά – καταιγίδα είχε ξεσπάσει στη Χιροσίμα. Στο Ναγκασάκι, που η πυρηνική έκρηξη είχε γίνει επίσης στον αέρα, δεν σχηματίστηκε θύελλα φωτιάς, λόγω της μορφολογίας του εδάφους, αλλά οι ανεξάρτητες πυρκαγιές που ξεκίνησαν είχαν εξίσου καταστρεπτικά αποτελέσματα.

Αστραπή ορατής  και θερμικής ακτινοβολίας

Αν και η λάμψη από την πυρηνική έκρηξη είναι μικρής διάρκειας, ωστόσο είναι αρκετά ισχυρή για να προκαλέσει προσωρινή ή μόνιμη τύφλωση, ανάλογα με την απόσταση, την κατεύθυνση προς την οποία είναι στραμμένα τα μάτια ενός ανθρώπου κατά τη στιγμή της έκρηξης και ανάλογα με το αν η έκρηξη γίνεται τη μέρα ή τη νύχτα. Η τελευταία παράμετρος έχει να κάνει με την προσαρμοστικότητα του ματιού στις διάφορες συνθήκες φωτισμού.

Μια μικρή σχετικά έκρηξη των 100 κιλοτόνων που γίνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να προκαλέσει τύφλωση μέχρι την απόσταση των 32 χιλιομέτρων και εγκαύματα τους κερατοειδούς μέχρι την απόσταση των 43 χιλιομέτρων.

Οι αντίστοιχες αποστάσεις όταν η έκρηξη γίνει τη νύχτα είναι 43 και 112 χιλιόμετρα.

Η αστραπή της πυρηνικής έκρηξης δεν έχει μόνο άμεσα αποτελέσματα, αλλά και έμμεσα. Η προσωρινή τύφλωση των οδηγών των αυτοκινήτων που συμβαίνει να κινούνται τη στιγμή της έκρηξης, θα οδηγήσει σε αλυσιδωτές συγκρούσεις. Είναι επόμενο, λοιπόν, οι αυτοκινητόδρομοι που οδηγούν έξω από τις πόλεις να μπλοκαριστούν με αποτέλεσμα η εκκένωση των πόλεων από τους κατοίκους να είναι πρακτικώς αδύνατη.

Ο ηλεκτρομαγνητικός παλμός

Το σενάριο των καταστροφών που συμβαίνουν μετά από μια πυρηνική έκρηξη συμπληρώνεται από:

• τη διακοπή του ρεύματος και των τηλεφωνικών και τηλεγραφικών επικοινωνιών,
• το σβήσιμο της μνήμης των ηλεκτρονικών υπολογιστών και
• την αχρήστευση των ηλεκτρονικών συσκευών.

Τα αποτελέσματα αυτά είναι φυσικό επακόλουθο του ηλεκτρομαγνητικού παλμού και εκτείνονται σε μεγάλες περιοχές, αν η έκρηξη γίνει σε μεγάλο ύψος.

Η πυρηνική δοκιμή που έκαναν οι ΗΠΑ το 1962 σε ύψος 400 χιλιομέτρων πάνω από τη νήσο Johnston του Ειρηνικού, είχε ως συνέπεια το σβήσιμο των φώτων στους δρόμους της Χονολουλού, που βρίσκεται σε απόσταση 1.300 χιλιομέτρων από τη νήσο.

Ενδεχομένως, ένας ΗΜΠ που προκύπτει από μια πυρηνική έκρηξη λ.χ. στην Γερμανία ενδέχεται να σκοτεινιάσει όλη την Ευρώπη και σε μια στιγμή να μας γυρίσει στην λίθινη εποχή.

Ο ηλεκτρομαγνητικός παλμός (ΗΜΠ) είναι ένα ηλεκτρομαγνητικό κύμα μικρής διάρκειας, αλλά μεγάλης έντασης, που προέρχεται από τα ηλεκτρικά φορτία που παράγονται από μια πυρηνική έκρηξη. Όταν η πυρηνική έκρηξη γίνει σε ύψος άνω των 40 χιλιομέτρων, πάνω δηλαδή από την ατμόσφαιρα της γης, οι ακτίνες γ που παράγονται από την πυρηνική έκρηξη, ιονίζουν τα άτομα που αποτελούν το ανώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας. Τα ηλεκτρόνια που παράγονται από τον ιονισμό αρχίζουν να εκτελούν σπειροειδή κίνηση λόγω της δύναμης που ασκεί πάνω τους το μαγνητικό πεδίο της γης. Αποτέλεσμα αυτής της κίνησης των ηλεκτρονίων είναι η δημιουργία του ηλεκτρομαγνητικού παλμού (σύμφωνα με τους νόμους της φυσικής, όταν αλλάζει η ταχύτητα ή η πορεία του ηλεκτρονικού φορτίου δημιουργείται ηλεκτρομαγνητικό κύμα).

Η ένταση  του ηλεκτρικού πεδίου του ηλεκτρομαγνητικού παλμού είναι δέκα χιλιάδες βολτ ανά μέτρο. Οι πιο έντονες συχνότητες που περιέχει εντοπίζονται στην περιοχή των ραδιοσυχνοτήτων. Τα ηλεκτρικά και τηλεφωνικά καλώδια λειτουργούν ως κεραίες λήψης του παλμού. Αποτέλεσμα είναι η τροφοδότηση των ηλεκτρικών και τηλεφωνικών συσκευών με μεγάλα ρεύματα και η μόνιμη ή προσωρινή βλάβη τους. Ιδιαίτερα ευαίσθητες είναι οι συσκευές που στηρίζονται στην τεχνολογία των ημιαγωγών όπως είναι σχεδόν όλες οι σύγχρονες ηλεκτρονικές συσκευές. Έτσι, το σύστημα παραγωγής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας αποσυντονίζεται, διότι χρησιμοποιεί αρκετά ηλεκτρονικά μηχανήματα, με αποτέλεσμα το σβήσιμο των ηλεκτρικών γεννητριών και τη διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος.

Και τα ασθενή ακόμα σήματα του ηλεκτρομαγνητικού παλμού μπορεί να οδηγήσουν στο σβήσιμο της μνήμης των ηλεκτρονικών υπολογιστών και σε λάθος επεξεργασία δεδομένων.

Οι πύραυλοι που ενδέχεται να βρίσκονται έξω από την ατμόσφαιρα τη στιγμή της έκρηξης διατρέχουν τον κίνδυνο να χτυπήσουν λάθος στόχο, λόγω βλάβης των ηλεκτρονικών υπολογιστών που φέρουν. Στην περίπτωση αυτή, η βλάβη προκαλείται από τις ακτίνες γ που, όταν πέσουν σε ένα μεταλλικό αγωγό, δημιουργούν ηλεκτρικά ρεύματα. Επίσης, οι ακτίνες γ μπορούν να καταστρέψουν τα τρανζίστορ και τα μικροκυκλώματα.

Με τον ίδιο τρόπο επηρεάζονται οι ηλεκτρονικές συσκευές των δορυφόρων επάνω στους οποίους στηρίζεται ο συντονισμός των πολεμικών επιχειρήσεων σε έναν πυρηνικό πόλεμο.

Οι απρόβλεπτες συνέπειες του ηλεκτρομαγνητικού παλμού σε έναν πυρηνικό πόλεμο αποτελούν ένα σοβαρότατο στοιχείο αποτροπής πυρηνικού πολέμου. Είναι δύσκολο να ξεκινήσει κανείς έναν τέτοιο πόλεμο όταν δεν είναι σίγουρος για το πώς θα λειτουργήσουν τα συστήματα επικοινωνίας, ελέγχου των πολεμικών επιχειρήσεων και πλοήγησης των μέσων μεταφοράς των πυρηνικών όπλων. Παρότι γίνονται εργαστηριακά πειράματα για τις συνέπειες του ΗΜΠ στις διάφορες συσκευές και στα μέσα θωράκισης τους, δοκιμή κάτω από πραγματικές συνθήκες δεν γίνεται, διότι οι πυρηνικές δοκιμές στην ατμόσφαιρα σταμάτησαν από τις ΗΠΑ και την τέως ΕΣΣΔ  από το 1963, που υπογράφηκε η συμφωνία απαγόρευσης τους.

 

Πηγές

Οι Επτά Σάλπιγγες της Αποκάλυψης

Ανδρέας Κ. Θεοφίλου: Πυρηνικά Όπλα. «ΕΠΕΔΙΚΑ». Αθήνα. 1985

Google maps

distance.to